“Mateloosheid. Dat is hét kenmerk van de moderne tijd.” Zo luidt de eerste zin van de rugtitel van De Onzichtbare Maat. Het veelbesproken werk van Professor Andreas Kinneging maakte heel wat los in de media toen het begin 2020 gepubliceerd werd. Hij weet in zijn boek een scherpe kritiek te leveren op de moderne mentaliteit, en tegelijkertijd geeft hij een heldere samenvatting van Plato, Aristoteles, Thomas van Aquino en Augustinus in een kleine 600 bladzijdes.
De Onzichtbare Maat is één van de, zo niet de beste introductie tot reactionair gedachtegoed die men op dit moment kan vinden in de Nederlandse politieke literatuur. Kinneging legt in heldere zinnen de Traditionele ideeën uit op een manier die volstrekt logisch aanvoelt. Tegelijkertijd maakt het menige melancholie los wanneer hij beschrijft hoe de moderne mens al die wijsheid naast zich neergelegd heeft in een kleine drie eeuwen tijd.
Volgens Kinneging is de moderne mentaliteit een combinatie tussen de Verlichting en de Romantiek, samen met een scherpe afkeer van de filosofie die daaraan voorafging. Hierbij karakteriseert hij de ‘Verlichting’ als een mensheid geobsedeerd met vrijheden, gelijkheid en rechten. ‘De Romantiek’ omschrijft hij als de huidige obsessie met zelfontplooiing en ongeremde groei van het ego. Volgens hem leidt deze mentaliteit ons onherroepelijk naar de afgrond.
Na de lezer voldoende pessimistisch te maken over de moderniteit volgt Kinneging met een zeer uitgebreide omschrijving van de Traditionele levenshouding: de kijk op moraal, objectiviteit, spiritualiteit en het Godsbeeld passeren allemaal de revue. Dit deel, wat zo’n twee derde van het boek in beslag neemt is, zoals de ondertitel van het boek al aangeeft, een archeologie van Goed en Kwaad. Kinneging poogt hiermee een duidelijk beeld te schetsen van hoe het wél zou moeten. Hij bespreekt waarom Traditionele visies op waarden als zelfopoffering, heldendom en liefde niet alleen arbitrair gekozen zijn, zoals de postmodernisten weleens willen beweren, maar dat ze zo lang overleefd hebben omdat ze inherent goede waarden zijn die het waard zijn om iedereen aan te leren.
Het boek maakt voor ons duidelijk hoe zulke abstracte opvattingen slechts enkele centimeters onder de oppervlakte liggen bij veel van de politieke en maatschappelijke discussies die vandaag de dag gevoerd worden. De Onzichtbare Maat kan voor ons een hulpmiddel zijn waarmee we ons in klare taal kunnen verweren tegen de vele aanvallen van modernisten tegen onze waarden en onze cultuur. Ook kan het dienen om ons te helpen om tot diepere persoonlijke inzichten te komen. Het boek is verkrijgbaar op de webstek van Uitgeverij Prometheus, of in de betere boekhandels. Het is een veelzijdig boek, en ondergetekende zou het iedereen met een interesse voor traditionalisme van harte aanbevelen om het boek op de leeslijst te zetten.
Roelof
Beeld: Icarus. Allegorie uit het boek "... En de ster spreekt met de ster." van Mikhail Kurushin